Tổ chức Theo dõi nhân quyền trong vai một "quân sư tồi"

QĐND - Chủ Nhật, 01/08/2010, 23:29 (GMT+7)
Như các phương tiện thông tin đại chúng đã đưa tin, ngày 22-7-2010, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hi-la-ri Clin-tơn đã đến Việt Nam tham dự Hội nghị sau hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Diễn đàn an ninh khu vực (ARF), đồng thời tham dự lễ kỷ niệm 15 năm quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ.

Với thái độ thiếu thiện chí và mục tiêu chống phá Nhà nước Việt Nam bằng mọi cách, một số trang mạng ở nước ngoài và tổ chức Theo dõi nhân quyền (Human Rights Watch – HRW) đã lợi dụng sự kiện này để tung tin, xuyên tạc nhiều vấn đề trong quan hệ song phương Việt Nam-Hoa Kỳ. Có bài viết khẳng định như “đinh đóng cột” từ hàng tháng trước rằng, bà H.Clin-tơn sẽ đặt lên hàng đầu yêu cầu Chính phủ Việt Nam phải xóa ngay các bản án đối với những người "bất đồng chính kiến", "những tù nhân lương tâm", những "nhà dân chủ", những người đấu tranh cho "quyền tự do tôn giáo"... Một số đối tượng thì quả quyết, bà Ngoại trưởng sẽ ra điều kiện buộc Việt Nam "tôn trọng nhân quyền", "cải thiện thành tích nhân quyền” nếu Việt Nam muốn tăng cường quan hệ với Hoa Kỳ...

Còn HRW, với vai trò là tổ chức Theo dõi nhân quyền, thì lên giọng “thầy dùi”. Họ khuyên Ngoại trưởng H. Clin-tơn: "Cần nêu rõ tầm quan trọng của việc tôn trọng nhân quyền ở Việt Nam"...; “Hãy đưa những ý kiến về nhân quyền trong các phát biểu công khai cũng như trong các cuộc gặp riêng với quan chức Việt Nam"...; "Cần nhấn mạnh về mức độ ưu tiên mà Hoa Kỳ đặt ra đối với việc tăng cường tôn trọng nhân quyền ở Việt Nam, một phần hữu cơ trong quan hệ song phương"(1).

Vậy chuyến đi của Ngoại trưởng H. Clin-tơn đến Việt Nam đã diễn ra thế nào? Có đúng như kịch bản của HRW hay không?

Bày tỏ cảm tưởng khi trở lại Việt Nam, bà H.Clin-tơn nói: “Tôi thực sự phấn khích khi được trở lại Việt Nam. Tôi tự hào được quan sát những bước tiến ngoạn mục của quan hệ song phương 15 năm qua, kể từ khi chồng tôi, Tổng thống Bin Clin-tơn thực hiện bình thường hóa quan hệ với Việt Nam”.

Trong buổi hội đàm với Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Gia Khiêm, Ngoại trưởng Mỹ H.Clin-tơn đã chuyển đến thông điệp của Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma với mong muốn "Tăng cường quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia lên mức cao hơn". Ngoại trưởng Mỹ cũng bày tỏ ý kiến của mình về mối quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ. Bà nói, quan hệ hai quốc gia "tự nó đã mang ý nghĩa quan trọng, hơn thế, đó còn là một phần trong chiến lược tăng cường quan hệ giữa Hoa Kỳ với các quốc gia Đông Nam Á và khu vực Thái Bình Dương”. Nhắc lại chuyến thăm cách đây 10 năm trên cương vị phu nhân Tổng thống B.Clin-tơn, bà nói: "Tôi thấy sự năng động, tiến bộ tại Việt Nam ngày nay so với niềm vui của chúng tôi cách đây 10 năm thì hôm nay còn nhiều hơn".

Cho đến nay, quan hệ Việt-Mỹ không chỉ khuôn lại ở hợp tác kinh tế mà còn mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác như giáo dục-đào tạo, an ninh, quốc phòng... Trong cuộc hội đàm song phương ngày 22-7-2010, tại Hà Nội, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Gia Khiêm và Bộ trưởng Ngoại giao H.Clin-tơn nhất trí cho rằng, quan hệ hai nước trong 15 năm qua đã đạt được những thành quả ý nghĩa, theo khuôn khổ “quan hệ đối tác hữu nghị, xây dựng, hợp tác nhiều mặt trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng và cùng có lợi”, đem lại nhiều lợi ích to lớn cho nhân dân hai nước và đóng góp quan trọng cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực châu Á- hái Bình Dương.

Gặp gỡ ngắn với báo chí sau khi kết thúc hội đàm, bà H.Clin-tơn nói: “Đó là cơ hội tuyệt vời để tôi nhìn tận mắt những tiến bộ của mối quan hệ, và chuyến trở lại lần này, tôi trông đợi những bước tiến lớn hơn nữa”.

Những diễn biến trên cho thấy tính toán của một số trang mạng và tổ chức Theo dõi nhân quyền thật lạc lõng trong dòng chảy ngày càng sôi động của quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ. Những tuyên bố, hành động thiếu thiện chí của họ nhằm vào Việt Nam chẳng thể ngăn cản, phá hoại được xu thế phát triển đã định hình rõ trong quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ bởi mối quan hệ đó đáp ứng nguyện vọng chính đáng của người dân hai nước.

Nhân đây cũng xin nhắc Tổ chức HRW rằng, nếu xét “thành tích” nói xấu Việt Nam thì HRW “được” xếp hạng xuất sắc, nhưng nếu xét vai trò "quân sư" trong các lời khuyên mà HRW cho rằng sẽ "bảo vệ lợi ích của Hoa Kỳ" thì tổ chức này nên nhìn lại mình. HRW nên nhìn thẳng vào sự thật rằng, quan hệ Việt Nam- oa Kỳ không chỉ ràng buộc ở một vấn đề nhân quyền, cho dù đó là một khía cạnh nhạy cảm của mối quan hệ đó. Hơn thế nữa, là một tổ chức nhân quyền, HRW cần hiểu rõ mối quan hệ giữa tính phổ quát với tính đặc thù của quyền con người. Sự khác biệt trong quan niệm về nhân quyền giữa các quốc gia là chuyện bình thường. Tại Hội nghị nhân quyền thế giới Viên (Áo), năm 1993, cộng đồng quốc tế đã khẳng định, trong khi áp dụng các chuẩn mực nhân quyền quốc tế, các quốc gia có quyền nội luật hoá các công ước nhân quyền dựa trên "các đặc thù về lịch sử, truyền thống và văn hoá của mình"(2).

Nếu như HRW thật lòng vì nhân quyền cho Việt Nam, thì trước hết hãy lên án các công ty hóa chất sản xuất chất diệt cỏ có chứa đi-ô-xin được rải xuống đất nước Việt Nam trong chiến tranh, làm cho bao người dân Việt Nam vô tội bị nhiễm chất độc khủng khiếp đó. Những hậu quả của chất đi-ô-xin đối với người Việt Nam đến nay vẫn còn hết sức nặng nề với khoảng 4,8 triệu nạn nhân bị ảnh hưởng và 150.000 trẻ em bị dị dạng ngay từ khi mới sinh ra. Hậu quả bi thảm này không biết sẽ kéo dài đến bao giờ và qua bao nhiêu thế hệ. Hội đồng Hòa bình Mỹ, trong tuyên bố phản đối Tòa án Tối cao Hoa Kỳ bác đơn thỉnh cầu của các nạn nhân da cam/đi-ô-xin Việt Nam ngày 2-3-2009, khẳng định: Đây là sự vi phạm thô bạo của quân đội Mỹ về quyền con người, một tội ác nghiêm trọng chống lại loài người... Việc HRW nên làm với Việt Nam là hãy cùng với Hội đồng Hòa bình Mỹ kêu gọi Chính phủ Hoa Kỳ yêu cầu các công ty sản xuất chất diệt cỏ giết người đó bồi thường cho các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam.

Và nữa, HRW hãy lên án những tổ chức hoạt động lật đổ (như Việt Tân chẳng hạn) bằng nhiều thủ đoạn khác nhau, trong đó có phương pháp “bất bạo động” nhằm phá hoại an ninh quốc gia của Việt Nam. Rồi nữa, HRW hãy chấm dứt can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam, chấm dứt việc xuyên tạc quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ... Nếu cứ đóng vai trò “thầy dùi” rởm như trên thì HRW sẽ mất tín nhiệm ngay với nước Mỹ.

(1) Theo RFI, ngày 22-7-2010.

(2) Trung tâm nghiên cứu Quyền con người. Các văn kiện quốc tế cơ bản về quyền con người, 2002, trang 44.

Bắc Hà